غار دوسر - 13980219

غار دو سر یزد

برنامه مشترک باشگاههای شقایق کرج ، خانه کوهنوردان شهر قدس  و بیواز یزد

سرپرست تیم شقایق : سلمان بهمن دار

تاریخ اجرا : 19 و 20 اردیبهشت 98

اعضاء باشگاه شقایق : سلمان بهمن دار ، علی حاجیلو و علی محمدی.

 مهمان : محمد فراهانی و اشکان فتاحی.

اعضاء باشگاه خانه کوهنوردان شهر قدس : شهرام شریفی (سرپرست) ، فرهاد غیبی (مسئول فنی) ، محمد خزلی ، محمد رضا محمدی ، بهلول فتاحی ، مرتضی صبری ، سیاوش تاجیک ، معین درویش پور و احسان مهدوی پور(مهمان).

اعضاء باشگاه بیواز یزد : مصطفی صندوق ساز (سرپرست تیم یزد و راهنمای برنامه) ، محمد علی دهقان ، ناصر قطب الدینی  و هانیه دشتی.

تجهیزات مورد نیاز فردی برای اجرای برنامه :

هارنس غارنوردی - کرول و تسمه تورس - یومارو پارکاب و ابزار فرود - کلاه مناسب و پنتین - چکمه غارنوردی - لباس یکسره و دستکش مناسب - هدلامپ مناسب و هدلامپ و باطری اضافی -کیت بقا و کیف کمک های اولیه مشتمل بر الکل جامد و پتو نجات و فندک - آب و تغذیه مناسب برای داخل غار - دستمال مرطوب و ژل یا اسپری ضد عفونی کننده - نایلون مشکی برای لباس  و کفش و دستکش بعد از برنامه غار

تجهیزات عمومی و گروهی مورد نیاز:

5 حلقه طناب 50 متری و 15 ع کارابین . کلیه کارگاهها و میانی ها دارای صفحه می باشد.

توضیحات در خصوص غار :

وجه تسمیه : به علت قرار گرفتن در بین دو قله و دو کوه دو سر نامیده می شود.

مشخصات غار :

دهانه غار به شکل بیضی 4.5 در 2.5 متر در مسیر آبراهه های فصلی است . این غار دارای دو چاه است . ارتفاع چاه اول 19 متر می باشد که از کف چاه اول با کمی تراورس به سر چاه دوم می رسیم و فرود در چاه دوم با یک فرود  حدودا 8 متری با شیب 70 درجه به ابتدای فرود معلق 90 متری در تالار بزرگ چاه دوم منتهی می شود.

تالار بزرگ انتهای این رتبه نخست بزرگترین تالار غار ایران و رتبه چهارم جهانی را دارا می باشد . این تالار به شکل ببیضی است و با طول 385 متر ، عرض 265 متر ، ارتفاع متوسط 70 متر دارای مساحت 81000 متر مربعی است . محیط تالار 1080 متر و عمق غار 143 متر است . تفاوت نقطه بالایی کف تالار با نقطه پایینی 110 متر است.

تاریخ شناسایی غار :

دهانه غار در سال 1391 توسط شخصی به نام فتحعلی حیدری شناسایی شده و به اطلاع آقای انتظاری مسئول آموزش هیات کوهنوردی استان یزد می رسد. برنامه اولیه با یک فرود 50 متری به اتمام می رسد و شناسایی و فرود کامل غار به سوم بهمن ماه 91 محول می شود. در این تاریخ در یک تیم 4 نفره با حضور آقای سعادت لطفی زاده و آقای انتظاری فرود کامل در این غار و شناسایی و نقشه برداری اولیه با گرید و دقت 3 صورت می پذیرد ولیکن در تاریخ 9 اسفند 91 با استفاده از ابزار DISTO X  نقشه برداری این غار با گرید 6 ارتقاء می یابد.

این غار در منطقه محافظت شده قرار دارد و هر گونه تردد در این منطقه می بایست با اخذ مجوز از اداره محیط زیست استان یزد صورت پذیرد.

شرح برنامه:

غروب روز چهارشنبه اعضاء تیم ما در باشگاه شقایق کرج به اتفاق همنوردانمان در باشگاه خانه کوهنوردان شهر قدس ساعت 20 از ایستگاه راه آهن تهران به سمت شهر یزد حرکت کردیم . انتخاب قطار برای برنامه ها با توجه به راحتی و امکان استراحت و خواب مناسب و با توجه به اینکه غارهای ایران در سراسر کشور پراکنده هستندگزینه مناسبی است .

ساعت 4:30 صبح پنج شنبه در ایستگاه یزد از قطار پیاده شدیم و پس از صرف صبحانه با هماهنگی صورت گرفته از قبل ساعت 5:30 با یکدستگاه مینی بوس به سمت شهر مهریز یزد حرکت کردیم پس از خرید تنقلات و ... به راهمان ادامه دادیم و در مسیر با دوستان و همنوردانمان در باشگاه بیواز یزد که با یک دستگاه ماشین شخصی منتظر تیم ما بودند ادامه راه دادیم.

با گذر از روستای حاجی محمد علی (تنگه چنار) به ابتدای جاده خاکی رسیدیم. فاصله این مسیر از مهریز یزد تا ابتدای جاده خاکی 50.5 کیلومتر است.

 این جاده خاکی برای طراحی و ساخت مسیر راه آهن ایجاد شده و در کنار جاده خاکی مسیر راه آهن شما را همراهی میکند . طول این مسیر خاکی تا نزدیکی دهانه غار ادامه دارد و 34.4 کیلومتر است.

در طول مسیر دوبار از زیرپلهای ساخته شده برای ریل گذاری باید عبور کرد  مسیر خاکی در طول ریل مسیر مناسب و خوبی است و در جهت غربی – شرقی قرار دارد پس از گذر از زیر پل دوم مسیر جهت شمالی  - جنوبی پیدا میکند و کیفیت مسیر افت پیدا می کند و نهایتا هم در انتهای مسیر برای اینکه تا جای ممکن به دهانه نزدیک شویم یک جاده کوتاه خاکی نامناسب را در جهت غربی ادامه می دهیم و در نزدیکی دامنه کوهی که غار در آن وجود دارد توقف میکنیم و از ماشین پیاده شده و ضمن احوالپرسی با دوستان یزدی آماده حرکت به سمت دهانه می شویم.

طنابها آماده می شود و عکسهای یادگاری گرفته می شود. نکات لازم هم به دوستان یادآوری می شود. سلمان و فرهاد عزیز وظیفه طناب ریزی را بر عهده می گیرند. چاه اول طناب ریزی می شود و وقتی این دو عزیز در حال طناب ریزی چاه دوم هستند دوستان یک به یک وارد چاه اول می شوند و در انتهای چاه اول منتظر فرود در چاه اصلی می مانند. چاه اول با یک لایف لاین به کارگاه اصلی دو نقطه منتهی می شود  و با یک ریبلی به انتهای چاه می رسد. اگر از یک طناب 50 متری در این چاه استفاده شود تا سر فرود معلق بلند چاه دوم کفایت میکند.

با ادامه طناب  چاه اول از دیواره کناری در کف چاه اول به صورت لایف لاین با دو میانی به صورت تراورسی که پاها روی زمین قراردارد به سر کارگاه چاه دوم می رسیم. در این تراورس باید مراقب سنگهای زیر پا بود چون سقوط یک سنگ کوچک از ارتفاع 100 متری می تواند آسیب جدی به افراد حاضر در تالار بزرگ و یا افراد در حال صعود و فرود وارد کند.

وقتی به کارگاه اول  چاه دوم می رسیم دهانه ورودی به تالار بزرگ مشهود است دهانه ای تاریک.  بعد از این کارگاه در یک مسیری با شیبی حدود 70 درجه روی دیواره و با عبور از یک ریبلی به دهانه ورودی تالار و سر کارگاههای اصلی فرود معلق بلند می رسیم این طناب طوری ریخته شده بود که قابلیت رسیدن به هر دو کارگاه فرود معلق رو داشت  . در این برنامه به دلیل تعداد بالای نفرات دو رشته طناب برای سرعت بخشیدن به صعود و فرود ریخته شد که هر کدوم از دو حلقه طناب 50 متری تشکیل شده بود که این امر عبور از گره در زمان فرود و صعود رو طلب میکرد. سلمان وقتی طناب رو ریخت خودش هم فرود رفت تا در پای طناب به کار بچه ها در عبور از گره نظارت کنه و آقا فرهاد در کنار کارگاه سمت چپ به عبور بچه ها نظارت می کرد. از من هم خواسته شد در ابتدای چاه دوم کمی بالاتر از آقا فرهاد به کنترل فرود و تعویض ابزار بچه ها بپردازم.

استفاده از سه دستگاه بیسیم دردهانه غار ، در ابتدای کارگاه معلق بلند و کف تالار کار هماهنگی رو ساده تر کرده بود. در حد امکان از دوستان عکاسی هم می کردیم با رسیدن دوستان به کف تالار و چرخیدن نور هدلامپها می شد عظمت این تالار رو به چشم دید. به شدت مشتاق فرود بلندم بودم. وقتی همه بچه ها فرود رفتند آقا فرهاد فرودشون رو رفتند و من هم آخرین نفر فرودم رو آغاز کردم البته بعد از ما سه نفر  از همنوردان یزدیمون هم تصمیم گرفتند که فرود بیان. در ابتدای فرود بلند دیواره ها تقریبا با فاصله چند متری در کنارت هستند ولی ناگهان فاصله ای بیش از صد متر از تو پیدا میکنند و تازه طعم فرود کاملا معلق رو احساس میکنی. ترکیبی از دلهره ، شوق و غنج رفتن و تجربه حسی شبیه فرود از آسمان وجودت رو فرا می گیره و البته بعد از دقایقی تبدیل به عادت میشه و از ذوق اولیه اش کاسته میشه . چرخش و پیچ و تاب فرود هم اگه قبلا بهش عادت کرده باشی چندان سخت نخواهد بود در غیر این صورت میتونه حالت تهوع برای افراد ایجاد کنه به همین دلیل بهتره افراد قبلا تجربه فرود و صعودهای بلند رو تا حد ممکن انجام داده باشن. کافیه به لذت بردن از این منظره بی بدیل فکر کنی و همه هراس ات رو کنار بگذاری و حتی گاهی ابزارت رو قفل کنی و به تماشای این تالار عظیم از آن بلندی بی بدیل بپردازی.

نکته فنی مهم اینه که در این فرودهای بلند سرعت باید به اندازه ای مناسب باشه که باعث داغ کردن ابزار فرود بر اثر اصطحکاک نشه چون میتونه به طناب آسیب بزنه و جون نفرات رو به خطر بندازه. همچنین به دلیل وزن زیاد طناب در ابتدای مسیر حرکت طناب در ابزار فرود خصوصا استاپ سخت خواهد بود. استفاده از سیمپل و شانت کار فرود را راحت تر می کنه پس باید دقت کرد که به کارگاه شوک وارد نکرد چون در این سیستم شوک به کارگاه مجاز نیست. وقتی در زمره آخرین نفرات  فرود اومدم و دستم رو به طناب زدم گرمای طناب کاملا محسوس بود به همین دلیل بسیار آرام و با صبوری فرودم رو انجام دادم. بعد از من دوستان یزدی هم به کف تالار رسیدند ساعت 13:30 فرودها تمام شده بود و این زمان با توجه به تعداد نفرات زمان مناسبی بود.

با فرود آخرین نفر صعودها به دلیل زمانبر بودن آغاز شد و نفراتی که در ابتدا فرود آمده بودند و فرصت گشتن تالار پهناور رو یافته بودند دو نفر دونفر صعود رو آغاز کردند . با نظر درست سلمان قرار شد در هر صعود در کنار یک فرد با تجربه کمتر نفری باتجربه کنارش باشه . این صعود دونفره هم جنبه تقویت روانی داشت و هم برای عبور از گره به هر دونفر اجازه بازبینی کار همدیگه رو فراهم میکرد.

یکی از بیسیمها در سر کارگاه معلق قرار داده شد که با تخلیه کارگاه به نفرات پایین اعلام بشه تا نفرات بعد صعودشون رو آغاز کنند. نکته جالب اینکه در اثر برخورد یکی از دوستان در میانه کار قسمتی از این بیسیم جدا شده بود و به کف تالار پرت شده بود . امیدی نداشتیم که بیسیم سالم مونده باشه ولی در کمال تعجب سالم بود و کار هم کرد.

این تالار با طول 385متر و عرض 265 متر و ارتفاع متوسط 70 متر مساحتی در حدود 80 هزار متر مربع دارد . عمق کلی این غار 143 متر است. کف تالار پر است از سنگهای عظیم و بزرگ و کوچک که از سقف ریخته اند و این سنگها ماهیت کف تالار را به شکل یه تپه و کوه در دل تالار درآورده است انتهای این تپه ها مانند شیاری در سرتاسر غار می مانند در بخش از این شیار انتهای غار هم که پایین ترین نقطه تالار است انباشت گل سفت شده نشانگر تخلیه آب وارده از این بخش تالار است. تزئینات این غار نسبت به عظمتش بسیار محدوده و عموما نخودیهای هست که در بخشی از کف غار مشاهده می شود و یا برخی فلاوستونها در بخشی از غار.

صعود هر دونفر تقریبا 20 دقیقه در طناب معلق بلند زمان می برد. باوجود اینکه طنابها استاتیک هستند ولی به دلیل طول بلند کشسانی طناب در ابتدای صعود کار را دشوار می کرد. حداقل 7 یا 8 بار باید یومار زد تا  تازه از زمین جدا بشی . گرفتن بازی طناب در ابتدای صعود و صعود با آرامش در ابتدای یو یو طناب برای صعودی راحت تر به شما کمک میکنه.

من در بخش انتهایی لیست صعود کنندگان کنار یکی از دوستان صعود کردم و با انتقال کوله غارم به بیرون از غار دوباره برای کمک به فرایند جمع آوری طنابها به غار برگشتم. آقای دهقان زحمت جمع کردن یکی از رشته های 100 متری رو کشید و سلمان هم دومین رشته 100 متری رو جمع کرد با گذر این دوستان من هم طناب ابتدای چاه دوم و طناب چاه اول رو جمع آوری کردم و به عنوان آخرین نفر ساعت 19:15 از غار خارج شدم. اکثر دوستان به سمت مینی بوس رفته بودند و آماده شده بودند. با رسیدن ما هم طنابها جمع آوری و در کوله ها به درستی قرار گرفت و تجهیزات و کارابین ها توزیع شد و ساعت20  با خداحافظی از دوستان و همنوردان یزدی به سمت یزد حرکت کردیم. 

شب قبل بلیت برگشتمان رو هم تهیه کرده بودیم و از بابت برگشت خیالمان راحت بود. ساعت 11 به شهر یزد رفتیم و در یک کبابسرا واقع در میدان امیر چخماق مشغول صرف شام شدیم و برخی دوستان هم کمی سوغاتی خریدند و بعد به ایستگاه راه آهن رسیدیم ساعت حرکت 45 دقیقه بامداد بود ولی با تاخیری 2.5 ساعته ساعت 3:15 با قطار راه برگشت رو در پیش گرفتیم و بلافاصله در کوپه های قطار به خواب رفتیم . ساعت 11:45 به ایستگاه راه آهن رسیدیم و به سمت کرج برگشتیم.

نکته مهم پایانی : با توجه به نفرات زیاد حاضر در این برنامه مردد بودیم که برنامه در زمان مناسبی تمام بشه و حدسمان برای خروج از غار 10 شب بود  ولی با مدیریت و برنامه ریزی دقیق و همکاری و همراهی همه عزیزان باعث شد که یک برنامه خوب ، دلچسب ، ایمن و در زمان مناسب اجرا بشه.

در پایان برنامه از سرپرستان هر سه تیم و همچنین لطف و محبت آقای صندوق ساز به عنوان راهنما و میزبان صبور و با اخلاق برنامه و همه همنوردان یزدی تشکر و قدردانی میکنم ، همچنین ازبابت ایجاد فضایی صمیمانه در کل این برنامه دست یکا یک عزیزان رو به گرمی می فشارم و آرزو میکنم دوباره با دوستان در برنامه های بعدی  همسفر باشم.

تا درودی دیگر بدرود